Een chemische analyse bestaat zelden uit alleen de meting. Meestal moet er tussen de monstername en de eindberekening veel gebeuren. De meting is dan de laatste of op een na laatste stap. Als voorbeeld de bepaling van chloorhoudende verbindingen in grond. Chloorhoudende verbindingen zijn bijvoorbeeld pesticiden (insectenverdelgers) of herbiciden (onkruidverdelgers). Het heeft dan wel nut ook af en toe te kijken of er niet van deze stoffen in grond of water achterblijven (Het moeten geen mensenverdelgers worden...). Een volledige procedure voor de analyse verloopt als volgt:
Als voorbeeld van een dergelijke analyse bespreken we opgave 1 van hoofdstuk 2. Deze opgave gaat namelijk over deze analyse.
Gegevens
Inweeg natte grond: 2,05 g
Eindvolume na de extractie: 5,00 mL
Gemeten concentratie: 0,10 μg Cl/L
Bepaling indamprest: 4,76 g natte grond verliest 1,55 g water bij verhitten.
Het extractierendement is 100%
Wat we uiteindelijk willen weten: chloorgehalte in μg/kg droge grond.
Laten we de opgave even oplossen:
a Hoeveel droge grond bevat de inweeg van 2,05 g?
Uit 4,76 g vochtige grond verdampt 1,55 g water. Dus er blijft 4,76 -1,55 = 3,21 g droge grond over. Dat is 3,21/4,76 = 0,674 e deel. Of: 67,4%(m/m) droge grond.
De inweeg van 2,05 g bevat ook 67,4% droge stof, dat is: 67,4% van 2,05 g = 1,38 g.
b Hoeveel μg chloor bevat de inweeg van 2,05 g?
Het extract bevat 0,10 μg chloor per liter, in 5,00 mL zit dan: 0,10/1000 x 5 = 0,00050 μg chloor. Dit komt uit de inweeg van 2,05 g. Dus de inweeg bevat: 0,00050 μg chloor.
c Hoe groot is het gehalte aan organisch gebonden chloor in de droge grond in μg/kg?
We hebben 0,00050 μg chloor in 1,38 g droge grond. Dat is 0,00050 μg per 0,00138 kg ... dus: 0,00050/0,00138 = 0,36 μg/kg
Dit is nog een eenvoudig voorbeeld, bedenk .....
* In werkelijkheid is het extractierendement niet 100%.
* Meestal voeg je bij het begin een interne standaard toe. Die meet je ook. Deze meting gebruik je om de uitkomst van het monster mee te corrigeren.....
Vanaf het meetresultaat terugrekenen naar wat je eigenlijk weten wilt, is vaak lastig. Bij een routine analyse zorgt het laboratorium er wel voor dat er een formule is die bij de meting hoort. Maar .... die formule werkt alleen als de hele analyse volgens vaste afgesproken stappen verloopt.
En verder..........